Wiekend door de Haagse geschiedenis

Wanneer drie coryfeeën van Die Haghe een fraai geïllustreerd overzicht van de Haagse historie vanaf de oertijd tot en met het heden schrijven, moet je als recensent natuurlijk oppassen. Voordat je het weet zitten er dan voortaan bij diverse ‘Die Haghe-momenten’ op wraak broedende auteurs naar je te staren… Maar gelukkig ken ik de heren goed genoeg om te weten dat zulks niet in hun karakter zit en daarbij: ze hebben echt een in alle opzichten mooi boek gecomponeerd voor een heel prettige prijs, een sierraad voor uw Haagse collectie dan wel om cadeau te doen aan (bijvoorbeeld) door hun overvolle stad gekwelde Amsterdamse vrienden of familie. Natuurlijk, de Haagse grachten, ooit toch zo schilderachtig (dit boek bewijst dat), halen het niet bij die van andere steden, maar wat hebben we hier toch veel moois (gehad)!

Het is niet eenvoudig om in een boek van tegen de 200 pagina’s ‘onze’ geschiedenis te beschrijven en te documenteren. De auteurs zijn zo verstandig geweest een chronologische vijfdeling te maken: prehistorie-1570, 1570-1700, 1700-1795, 1795-1914 en ‘na 1914’. Men kan over de logica daarvan eindeloos twisten, maar hier voldoet die redelijk goed. Daarbinnen worden dan bekende thema’s behandeld. Hof en dorp, sociale zorg, kerk en maatschappij, de internationale invloeden, nijverheid en politiek: elk denkbaar facet krijgt wel een plekje in dit overzichtswerk. Voor wie thuis is in de Haagse eeuwen is het vaak herkenning en, in een enkel geval, een onverwacht nieuw plaatje. Maar vooral het feit dat de lijn tot zo ongeveer het verse ‘nu’ wordt doorgetrokken, maakt dit boek zelfs voor de meest geschiedenis-minnende Hagenaar (en wellicht zelfs een enkele Hagenees; Haagse Harry ontbreekt helaas) waardevol. Zo’n twintig pagina’s Den Haag na 1945: je wordt er niet constant blij van, maar de hoogtepunten (net als in die andere periodes) komen goed aan bod.

Geen kritiek? Ach, die is er natuurlijk toch in een paar gevallen. De auteurs gebruiken een wat merkwaardige omschrijving van het begrip ‘patriotten’, op pagina 153 staat een aquarel (van C. Bolding uit 1958) waar ik liever een wat reëlere foto had gezien en, wat structureler, het ware prettig geweest als er van genoemde huizen uit de zeventiende en achttiende eeuw iets meer plaatjes waren opgenomen (Huis Albemarle bijvoorbeeld). Met daarbij dan een plattegrondje waarop de exacte plek waar die huizen nou precies stonden. Natuurlijk bestaat er internet en we kunnen alles opzoeken, maar het had mij in elk geval een paar keer de gang naar Google en mijn boekenkast bespaard.

Al met al een zeer positieve indruk aangaande het werk van ons Die Haghe-trio, met de hoop en verwachting dat dit boek een ruime verspreiding gaat krijgen, vooral onder diegenen die van de Haagse historie nog niet zoveel afweten. Dat er meteen een Engelse uitgave, A Short History of The Hague, op de markt gekomen is, doet vermoeden dat dit laatste ook beslist de bedoeling is. Dus wellicht ook een aardig cadeau voor uw familie in de Verenigde Staten die emigratie overweegt…

Michiel van der Mast, Robert van Lit en Chris Nigten, Geschiedenis van Den Haag in vogelvlucht, Amersfoort 2016 (Bekking&Blitz), 184 pp.,ISBN 978 90 6109 4920, prijs € 29,90

Diederick Cannegieter